Jak kopie kret?

Kret kopie łapami. Wyłącznie przednimi silnymi kończonymi o łopatowatym kształcie zaopatrzonymi w długie pazury. I zawsze do przodu.

Nigdy nie używa pyska do drążenia tuneli. Dlatego kret kopie, a nie ryje.

Wyróżniamy dwa rodzaje tuneli: 1. podpowierzchniowe tworzone w celach łowieckich i 2. głębsze na legowisko i spiżarnię.

Kopiąc tunele, używa łap naprzemiennie. Najpierw 2-3 pchnięcia jedną łapą, a potem drugą. Podczas gdy jedna łapa kopie, druga służy jako zaczep do podparcia ciała. W czasie kopania pyszczek jest zawsze zwrócony w kierunku łapy, która akurat nie kopie.

W bardzo miękkiej, luźnej ziemi, glebach uprawnych lub piaszczystych kret może kopać obiema łapami na raz, w sposób podobny do ruchu, jaki wykonuje się przy pływaniu żabką.

Podczas kopania tylne nogi są szeroko rozstawione, a pazury wbijane w ścianę tunelu w celu lepszego podparcia, gdy podąża naprzód.

Całe ciało kreta odgrywa bardzo ważną rolę w tworzeniu tuneli, gdyż to ono kształtuje jego owalny przekrój.

Ziemia z tuneli przypowierzchniowych jest wciskana i ubijana w ściany i strop.

Tam, gdzie ziemia jest gęsto porośnięta trawą, tunele powierzchniowe są krótkie i na ogół nieliczne. Jeśli grunt w wyniku suszy staje się twardy, kret przestaje kopać tunele powierzchniowe.

Kopanie głębszych tuneli prowadzi do powstawania kretowisk.

Najpierw wykopana ziemia jest odrzucana łapą z ogromną siłą w kierunku boczno-brzusznym, skąd kret odpycha ją dalej gwałtownymi ruchami tylnej nogi położonej z tej samej strony ciała. Gdy nagromadzona za zwierzęciem ziemia nie daje się już odepchnąć, kret odwraca się w chodniku i zaczyna wypychać urobek przednimi łapami.

Wykonuje dwa lub trzy silne pchnięcia, a następnie zmienia strony. Potrafi wypchnąć ziemię z tunelu o masie 20-krotnie większej od ciężaru własnego ciała. A robi to jedną łapą! Kopiąc, może pokonać ciężar dochodzący do 24-krotnej masy ciała.

Jednorazowo mogą wypchnąć na powierzchnię ponad 6 kg ziemi!

Samce wypychają za jednym razem znacznie więcej ziemi niż samice.

W glebach twardych krety kopiąc głębokie tunele, wyrzucają na powierzchnię całą wykopaną ziemię, a w lżejszych część wbijają w ściany. Zatem liczba i wielkość kretowisk jest większa po zimie, gdy gleba jest jeszcze częściowo zmarznięta i w wypadku bardziej zbitych gleb.

W jedną noc kret potrafi wykopać 30-metrowy tunel.

****************************************

Inspiracją do napisania tego postu była książki dla dzieci Wydawnictwo Jedność „Biedronka i inni mieszkańcy łąki” z serii „Przyroda to przygoda”, gdzie znajduje się wiele ciekawych informacji m.in. na temat kopania tuneli przez krety.

****************************************

Skoczeń S. 1958. Tunnel digging by the mole (Talpa europaea Limie). Acta Theriologica 2(11), 235-255.

---

Wpis ukazał się pierwotnie na facebooku tutaj. Posty z fb nie są recenzowane, stanowią swego rodzaju archiwum informacji z ulotnego środowiska mediów społecznościowych.

---

Mgr inż. Adam Zbyryt pracuje na Wydziale Biologii Uniwersytetu w Białymstoku i w Polskim Towarzystwie Ochrony Ptaków. Prowadzi popularnonaukowego bloga Adam Zbyryt – Człowiek z Puszczy