Sztuczne nasadzenia zagrażają Puszczy – list Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN

„…sadzenie drzew jest w lesie działaniem jeszcze bardziej sztucznym niż ich ścinanie. Sadzenie na zrębach sadzonek pod sznurek to obiektywnie nic złego; ale w tym konkretnym przypadku jest to działanie sprawiające, że Puszcza Białowieska z obiektu unikalnego staje się obiektem banalnym. Tak samo sadzi się przecież drzewa na ponad 7 milionach hektarów Lasów Państwowych. Czy będziemy jechać 500 km z Krakowa do Puszczy Białowieskiej po to, żeby podziwiać wzorowo założone uprawy i wypielęgnowane młodniki?”

– pisał w zeszłym roku na naszej stronie prof. Jerzy Szwagrzyk z Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. O tym, dlaczego sztuczne nasadzenia są szkodliwe z perspektywy zachowania wyjątkowych wartości przyrodniczych Puszczy Białowieskiej, pisała też niedawno czwórka naukowców: dr Michał Żmihorski z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, dr hab. Przemysław Chylarecki z Muzeum i Instytutu Zoologii PAN, dr hab. Anna Orczewska z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego oraz prof. dr hab. Tomasz Wesołowski z Pracowni Biologii Lasu Wydziału Biologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kilka dni temu zaniepokojenie planowanym przez Lasy Państwowe sztucznym zalesianiem poręb w Puszczy wyraził Komitet Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN. W liście skierowanym do Ministra Środowiska Henryka Kowalczyka, uczeni wchodzący w skład Komitetu piszą m.in.:

 

„Istotą naturalnego odnowienia lasu jest działanie procesów przyrodniczych. W glebie znajdują się nasiona różnych gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych, które kiełkują w sprzyjających warunkach. Wskutek konkurencji przeżyją najsilniejsze i najlepiej przystosowane do lokalnych warunków, przekazując swoje cechy potomstwu. Właśnie dzięki takim procesom mikroewolucyjnym las naturalny jest znacznie bardziej zróżnicowany genetycznie, bogatszy gatunkowo i lepiej zaadaptowany do miejscowych warunków środowiska niż plantacja leśna. Jest także mniej podatny na masowe pojawy (gradacje) roślinożernych owadów. Naturalne lasy Białowieskiego Parku Narodowego zostały w znacznie mniejszym stopniu dotknięte gradacją kornika niż lasy gospodarcze w Puszczy, co sugeruje, że do tej gradacji przyczyniły się także błędy w gospodarce leśnej. (…)

Choć formalnie większość obszaru Puszczy Białowieskiej jest lasem gospodarczym, to jest ona także obszarem chronionym w ramach sieci Natura 2000 oraz obiektem światowego dziedzictwa przyrodniczego. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jasno pokazuje, że działania na jej obszarze powinny być podporządkowane celom ochrony przyrody. Niezgodny z prawem wyrąb zadał Puszczy głębokie rany. Nie pogłębiajmy ich, ale pozwólmy, aby zabliźniły się same. ”

Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią listu.